تمهيد الاصول في علم الكلام

نويسنده: محمد رضا ضميري

شيخ الطائفه محمد بن حسن طوسي (م 460 ق).
ترجمه مؤلف در بخش كتب فقهي شيعه ذكر شده است.
اين كتاب در موضوع علم كلام مطابق با مذهب شيعه اماميه است. مؤلف كتاب را در چهار بخش تنظيم نموده است:
بخش اول در توحيد و اثبات صفات خداوند ـ از جمله عدل الهي ـ است;
بخش دوم در ماهيت كلام خداوند و تشريع كه راهنماي تكليف است و از صفت عدل حاصل مي شود;
بخش سوم در وعد و وعيد است كه به دنبال برانگيختن پيامبران حاصل مي شود و نتيجه آن، عمل كردن به تكليف يا پرهيز از آن است;
بخش چهارم در به پا داشتن حكومت ديني و عدل اسلامي براي اجراي شرع و نتايج حاصل از آن است.
روش شيخ در استدلال و عنوان كردن مطالب در اين كتاب عبارت است از: 1. در آغاز هر فصل خلاصه مطالب را به طور فهرست وار مي آورد و مشخص مي كند كه چه چيزهايي ذكر خواهد كرد; 2. هنگام شروع مطلب، قضيه مورد بحث را مطرح مي كند و پس از تعريف موضوع و كليات مربوط به آن، دليل اثبات قضيه را مي آورد. پس از آن نظر ديگران، و قضاياي فرعي و ابهاماتي را كه شايد پيش بيايد، در قالب سؤال و جواب بيان مي کند.
ترجمه فارسي اين كتاب، توسط دکتر عبدالمحسن مشکاه الديني توسط انتشارات انجمن اسلامي حكمت و فلسفه ايران، در سال 1358 ش چاپ شده است.
منبع: کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي, ص 256-257